Amerika'da yayınlanan Bloomberg Businessweek'teki haberde anne olmak aynı zamanda da kariyeryapmak isteyen kadınlara; önce yumurtalığınızı dondurun sonra kariyer yapın uyarısı yapıldı. Çünkü kadın üreme yeteneği 35 yaş sonra hızla azalır. Kariyer ve çocuk ikilemi yaşayan kadının bunu çözmesi gerekir.
Op. Dr. Halit Fırat Erden
Tüp Bebek, Üreme İmmünolojisi ve Cerrahisi Uzmanı
 
Kadın çok çalışıp çocuk sahibi olmayı erteleyip 40 yaşına geldiğinde kadın doğum uzmanından üreme yeteneğini kaybetmesi ile ilgili kötü haber alabilir. Amerika'da 2008 yılında yapılan aile gelişimi konulu resmi çalışma verilerine göre; 40 ile 44 yaş arasındaki kadınlar arasında kendi tercihleri ile çocuk sahibi olmayan kadınlar ve çocuk sahibi olmak istedikleri halde hamile kalamayan kadınların sayısı eşit. New York Üniversitesi’nde 2013 yılında yapılan bir çalışmada ise yumurtalarını donduran 183 kadının yüzde 19’u çalışma ortamları daha esnek olsaydı daha erken çocuk sahibi olabileceklerini dile getirdi. Oysa kadın yumurtalarını dondurduğunda anne olabilme konusunda önemli bir adım atmış olur. Bu da hem iş hayatında hem de ikili ilişkisinde olumlu sonuçlar verir. Çünkü kadın yumurtalarını dondurarak aile kurmak için zaman kazanırken aynı zamanda hayattaki diğer hedeflerini planlama şansı kazanır.
 
35 Tehlikeli Yaş
Kız çocuğu yaklaşık 1,5 milyon yumurta hücresi ile dünyaya gelir. Doğumdan itibaren her ay ergenlik öncesi, gebelik, lohusalık dönemleri de dahil olmak üzere yumurtalar harcanır. Ama 35 yaşından sonra bu süreç çok hızlanır ve anne olabilme yeteneği azalır. Amerika'da yumurtalarını donduran kadınların ortalama yaşı iki yıl önce 39 iken şimdi 37. Amerikalı kadın doğum uzmanları bu işlem için artık 30’lu yaşların başında daha fazla kadının başvurduğunu belirtiyor. Uzmanlar daha genç kadınların yumurtaları daha sağlıklı olmakla beraber yumurtalarını kullanmak zorunda kalmadan önce çok daha fazla zamanları olduğuna da dikkat çekiyor.
 
Kadın üzerindeki kariyer mi çocuk mu baskısından nasıl kurtulur?
Çocuksuz her kadın -ortalama 35 yaşına kadar- ailesi ve arkadaşlarıyla kadın sağlığı hakkında merak ettiklerini sorgular. Kadının asıl merak ettiği konu; anne olmasına engel oluşturacak etkenlerdir. Bu meraka karşın modern kadında kariyer sahibi olma isteği çok daha baskındır. Çelişki yaşayan kadın yaşadığı ilişkisinde evliliğe gider mi, aradığımı buldum mu, doğru kişi mi sorularının cevabını ararken yorulur. Baskıdan kurtulmak ister. Erkeklerin biyolojik saati kadınların ki kadar hızlı işlemediği için kadın aceleci davranabilir. İşinde başarılı, iyi para kazanan ve iş dünyasında oldukça saygın bir konum kazanan kadın için tek sorun; ortada koca ve bebek olmaması ve hızla azalan doğurganlığıdır. Arkadaşları evlenip çocuk sahibi olurken kendisinin bu ikilemi çözememiş olması psikolojisini bozabilir. Yumurtalarını dondurmak zaman kazanmak, ileride bir çocuk sahibi olma olasılığı olmasını bilmek kadını bu baskıdan kurtarır. Kesin bir şey değil bu ama yine de bir şansı olduğunu bilmesi önemlidir. Madalyonun diğer yüzü ise kariyer yaparken çocuk sahibi olan kadının yoğun çalıştığı için çocuğu ile yeterince zaman geçirememesidir.
 
Türkiye'de kadın hangi şartlarda yumurtasını dondurabilir?
Günümüz teknolojisi yumurta, sperm hücresi ve embriyonun dondurulup uzun süre saklanabilmesi, çocuk sahibi olmak istendiğinde kullanılması açısından çok uygun şartları oluşturdu. Ancak tüp bebek tedavisinde embriyolar yasal olarak dondurulup saklanabilirken, evli olmayan kişiler için yumurta ve sperm dondurmada kısıtlamalar var. Çocuk planlarını ertelemek isteyen bekar kadın için yumurta dondurmak teknik olarak mümkün yasal olarak değil. Bu durum özellikle 35 yaş üstü kadınlar için ciddi sorun oluşturur. Kadın yumurta hücresi dondurulabilmesi için bunun bir zorunluluk gereği yapıldığının belgelenmesi gerekir. Örneğin kadının yumurtalığı alınacak, ameliyat olacak ya da kemoterapi alacaksa ve bu tedavilerin yumurtalıkları çalışamaz hale getireceğine dair belge getirirse, evliyse kadın yumurta hücreleri dondurulabilir. Diğer şartlarda yasal olarak yumurta dondurması kadının mümkün değil. Üreme hücrelerinin sağlıklıyken dondurulup saklanması kadını pek çok riskten korur. Dondurulmuş hücre sıvı azot içinde eksi 195 derecede olan tankta yıllarca saklanabilir. Türkiye'de yasal sınır 5 yıl. Yönetmeliklere göre tüp bebek laboratuarlarında dondurma bölümünde saklanır. Bilimsel olarak o tank, içindeki sıvının akıp gitmeyeceği her yerde yani evinizde bile kapağı kapalı olarak saklanabilir. Önemli olan tankın içindeki sıvı azotun bitmemesidir. Sadece hücreler çözülmemesi için sıvı azotun yenilenmesi gerekir.